DAAR BIJ DIE MOLEN, 2e aflevering

Oude zwart-wit foto ca.1955bw

Eschmolen, ca. 1955

Al in de dertiger jaren van de vorige eeuw beklaagden de ANWB, de vereniging de Hollandsche Molen, de stichting Het Overijsselsch Landschap en de burgemeester zich bij de rentmeester van Twickel over de achteruitgang van de Eschmolen en drongen zij aan op restauratie; echter zonder succes.
In de jaren vijftig nam ook de Deldense VVV contact op met Twickel als eigenaar. In de kranten verschenen berichten als “De Eschmolen is ernstig in verval geraakt. Vroeger was hij een sieraad in het Twentse landschap.” Op de foto is goed te zien dat de wieken verdwenen zijn en dat het riet op meerdere plaatsen ontbreekt.

In 1953 werd de Stichting Twickel opgericht. Deze omvatte veel landerijen, boerderijen, huizen en ook de Eschmolen.
Twickel liet in 1954 een tekening van de molen maken alsmede een begroting voor het herstel ter waarde van 25.000 gulden. De bedoeling was de molen om te bouwen voor bewoning en nieuwe wieken aan te brengen. Meerdere mensen hadden belangstelling om in de molen te gaan wonen als zomerverblijf of buitenhuis. Getracht werd subsidie te verkrijgen van de gemeente en de provincie. De provincie stelde veel belang in deze molen. Diverse keren werd opgemerkt dat de herstelkosten aanzienlijk lager zouden zijn als Twickel het benodigde hout beschikbaar zou stellen. Ook zou Twickel bereid zijn in de restauratie bij te dragen. Erkend werd dat de Eschmolen hier een grote belangstelling ondervindt. Bij de advisering en stimulering werd een zeer belangrijke rol gespeeld door de vereniging De Hollandsche Molen in Amsterdam en de stichting De Overijsselsche Molen in Enschede.
Het Hengelosch Dagblad kwam in juli 1957 met het bericht “De molen op de Es in Delden behoeft dringend restauratie. Na vele jaren wachten zal nu wel binnenkort uitvoering gegeven worden aan de plannen, zodat dit sieraad voor het landschap bewaard zal blijven.” Door de bestedingsbeperking in die tijd werden de meeste molenrestauraties afgezegd.
In 1958 werden de plannen steeds concreter; de correspondentie hierover is nog aanwezig in het uitgebreide huisarchief van Twickel.

Op eerste Paasdag 29 maart 1959 werd het paasvuur ontstoken op een terrein ten noorden van de molen, in de gemeente Ambt Delden. De boeren van de es hadden het baken in de voorgaande dagen opgebouwd, georganiseerd door hun vereniging Midden Twenthe. Vanaf de Markt vertrok eerst een flinke optocht van belangstellenden met voorop Amicitia. De oudste inwoner van Ambt Delden stak het paasvuur aan.
In april 1959 kwam de gemeente Stad Delden plotseling met een nieuw structuurplaan voor dit gebied en daarvoor moest de molen verdwijnen. Maar na aandringen van de vereniging De Hollandsche Molen besloot de gemeente in mei toch mee te werken aan het behoud van de molen “gelet op de historische en karakteristieke waarde van de molen”. In de maanden hierna werd gesproken met Twickel, gemeente, provincie en molenorganisaties over wie zouden bijdragen aan de restauratie en hoe de molen in te passen in het structuurplan. Dat het in dat jaar totaal anders zou verlopen kunt u lezen in de artikelen die nog volgen.

De afgelopen jaren heeft de Stichting Eschmolen Delden zich ingespannen om een nieuwe molen te bouwen zodat de plannen uit het verleden alsnog gerealiseerd kunnen worden: een prachtige Eschmolen met veel inspirerende activiteiten voor toeristen, voor de inwoners van Delden, voor ouderen, jongeren, schoolklassen en mensen met een beperking.
U kunt zich opgeven van Vriend van de molen en geeft daarmee blijk van steun en waardering voor dit plan:  https://eschmolendelden.nl/word-vriend/
Wie ook herinneringen heeft aan de oude molen kan zich melden bij bestuurslid Derk Rouwhorst – tel. 074-376 3600.